صنعت

مهر ناصرالدین شاه قاجار ، عمده الامراء العظام فدوی دولت جاوید ارتسام محمد علی خان بیگلر بیگی حاکم در جز بعنایت خاطر خطر همایون شاهنشاهی مباهی بوده بداند ، بموجب عقد عهدنامه مقدسه فیما بین این دولت جاوید مدت و دولت بهیه روسیه ، آبادی فیروزه و واقعه در سرحد قوچان با آبادی حصار واقعه در سرحد در جزء با یک قطعه زمین نیم دایره در مقابل عباس آباد واقعه در سرحد آذربایجان که واگذار به دولت ایران شده مبادله و مقرر گردید ، که اهالی فیروزه بداخله خاک خراسان نقل و آبادی فیروزه بمأمورین دولت بهیه روسیه تسلیم و بلافاصله آن قطعه زمین و آبادی حصار بمأمورین این دولت علیه تسلیم شود ، و بعد از آن مأمورین طرفین از بابا دورمز تا هریرود و از آنجا تا ذوالفقار شروع به نصب علامات سرحدیه بکنند ، لهذا جناب جلالت نصاب امیر الامراء انعظام چاکر دولت جاوید ارتسام محمد صادق خان امین نظام امیر تومان بسمت ریاست کمیسیون دولت علیه معین و مأمور شده است که بخراسان عزیمت کرده موافق دستور العمل که با وتسلیم شده فقرات مأموریت خود را بانجام برساند . بنابراین بصدور این خطاب متطاب امر و مقرر می فرمائیم ، که بعد از آنکه امین نظام آبادی حصار را از مأمورین دولت بهیه روسیه تحویل گرفت با نعمده الامراء تحویل می دهد ، آبادی حصار را تحویل گرفته و در نصب علامات سرحدیه خاک حکومت خود از لازمه تقویت و جدیت و همراهی با کمیسیون دولت علیه فرو گذار نکند ، که اسباب معطلی کمیسیون نشده ، و این مأموریت را در خاک حکومت آن دولتخواه بخوبی بانجام برساند ، و حسب المقرر مرتب داشته در عهده شناسد ،‌شهر ونی حجه 1310 هـ . ق (سند شماره 17)

شوروی فیروزه را به ایران میستور می دارد .

پس از انقلاب روسیه و تشکیل دولت شوروی قرار دادی بین دولتین ایران و شوروی ، در تاریخ 8 اسفند 1299(26 فوریه 1921  – م ) به امضاء رسید و ضمن آن دولت شوروی بعضی از قرارداد های استعماری دولت تزاری روسیه را که با دولت ایران داشت لغو نمود ، از جمله جزایر آشوراده و سایر جزایر ساحل دریای خزر در گرگان را که در تصرف داشت به ایران واگذار نمود ، و در فصل سوم این قرارداد موافقت نمود که قصیه فیروزه را نیز به ایران مستمرد نماید ، متن آن چنین است :

« … همچنین قریه فیروزه را با اراضی مجاور آن که مطابق قرارداد 28 می 1893 – م از طرف ایران به روسیه انتقال داده شده است به ایران مسترد می دارد …..(1)

ولی هیچگاه این قسمت از قرارداد به اجرا در نیامد و قصبه فیروزه با اراضی و املاک تابعه به ایران مسترد نشد.

متن سند شماره 13

فرمان ناصر الدین شاه قاجار برای اضافه حقوق حاکم درگز

مهد ناصر الدین شاه قاجار

الحکم لله آنکه چون عمده الامراء العظام محمد علی خان بیگلر بیگی حاکم درگز استدعا کرده است ، که مبلغ پانصد تومان از بابت منافع عمل حکومتی در جز که همه ساله یا و می رسید ، در حق او بر قرار شود ، لهذا بنا به استدعای مشارالله مبلغ ششصد و بیست و پنج تومان باین تفصیل بصیغه مواجب در حق اومرحمت و برقرار فرمودیم که بعد از وضع رسوم علاوه جمع در جز شده از هذه السنه ئیلان ایل همه ساله اخذ ودریافت نمود ، مشغول خدمتگذاری باشد ، مقرر آنکه مستوفیان عظام شرح فرمان مبارک را ثبت و ضبط نموده در عهد شناسند ، شهر ربیع الثانی سند 1311 هـ . ق

اسناد ، روی داد گلوله باران گنبد مرقد مطهر امام رضا(ع)

در اوایل سال 1330 هـ . ق ، قوای روسیه تزاری مجهز به توپ و مسلسل وارد مشهد شدند ، در این زمان علی نقی میرزا رکن الدوله ، استاندار خراسان بود،‌به وسیله او میهمانان ناخوانده درشهر اسکان یافتند و وسیله پذیرایی اشان فراهم گردید .